Raadsvergadering n.a.v. het Onderzoeksrapport Loobeekdal
Op 12 januari 2021 heeft het presidium besloten om een extern, onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de gronddeal die het waterschap Limburg in 2016 met de heer Loonen heeft gesloten. Dit n.a.v. de commotie die over deze gronddeal was ontstaan. Uiteindelijk heeft bureau Berenschot van de gemeenteraad de opdracht gekregen het onderzoek uit te voeren en vanavond bespreken wij het eindrapport van Berenschot.
De Partij van de Arbeid is van mening dat het onderzoeksbureau een gedegen onderzoek heeft uitgevoerd. Berenschot heeft een goed leesbaar stuk geleverd en voor-zover het mogelijk was hebben zij een zo volledig mogelijk feitelijk overzicht gegeven. Maar helaas kon daarbij niet op de volledige medewerking van het waterschap worden gerekend. Daardoor heeft Berenschot op een aantal punten niet de benodigde en gewenste duidelijkheid gekregen. Een aantal tegenstrijdigheden konden daardoor niet geverifieerd worden en dat is wat ons betreft een ernstige omissie. Deze tegenstrijdigheden staan daarom ook nog als zodanig in het rapport vermeld.
De Partij van de Arbeid zal instemmen met het voorliggende raadsbesluit. Wat ons betreft is het ook erg belangrijk dat wij ons de in het rapport genoemde aanbevelingen ter harte nemen en ze ook gaan uitvoeren.
De conclusie van Berenschot is, dat de heer Loonen sinds zijn aantreden inzake het dossier Loobeekdal en in het bijzonder de gronddeal met het waterschap voor het overgrote deel gehandeld heeft in overeenstemming met de gedragscodes integriteit voor wethouders van de gemeente Venray en eventueel andere van toepassing zijnde wet- en regelgeving. De vraag is nu, is het overgrote deel voldoende om als wethouder actief (de schijn van) belangenverstrengeling tegen te gaan?
De heer Loonen heeft er uiteindelijk zelf voor gekozen om het wethouderschap grondzaken met privé grootgrondbezit te combineren. Daarmee heeft hij zichzelf in een kwetsbare positie begeven. Tijdens het risicoprofielgesprek met het bureau Governance en Integrity in 2014 en de integriteitsanalyse van het bureau Capra worden de mogelijke risico’s van de genoemde combinatie ook nadrukkelijk benoemd. Wethouder Loonen heeft daarbij te kennen gegeven zich terdege van de risico’s bewust te zijn en gezegd dat hij het zichzelf niet makkelijk maakte.
Volgens het rapport van Berenschot hebben zich uiteindelijk 3 risicovolle situaties voorgedaan waarbij (enige) schijn van belangenverstrengeling is ontstaan:
- De heer Loonen had op verschillende momenten in de onderhandelingen met het Waterschap een rol op de voorgrond en werd ook door het Waterschap gezien als woordvoerder van de familie.
- Verder benoemt Berenschot de betrokkenheid van de heer Loonen bij het maken van afspraken over de ingebrachte 32 punten als een situatie waarbij de schijn van belangenverstrengeling is ontstaan
- Als derde wordt genoemd het gesprek wat in 2016 met de heer Driessen plaats vond. Bij dit gesprek was geen ambtelijke ondersteuning van het Waterschap aanwezig.
M.n. het laatste punt, het onderhandelen met de heer Driessen, zonder dat daar een andere vertegenwoordiger van het Waterschap bij aanwezig was, vinden wij ernstig. Het wekt in ieder geval de schijn van achterkamertjes politiek op.
Daarnaast zijn er ook nog wel een aantal punten die in dit kader voor ons belangrijk zijn:
- Zo is de Raad niet formeel geïnformeerd over de belangen van de heer Loonen in het Loobeekdal en de gronddeal met het Waterschap.
- De heer Loonen heeft de nevenfuncties als vicevoorzitter van verschillende stichtingen die gerelateerd zijn aan Waterbelang Limburg/Lokaal Waterbelang niet gemeld/openbaar gemaakt.
- Er heeft in 2014 een gesprek plaatsgevonden, waarbij zowel een medewerker van de gemeente Venray als ook de heer Loonen aanwezig was. De medewerker van de gemeente Venray voelde zich daar ongemakkelijk bij. Dat is later overigens niet meer voorgekomen.
- Er staan in het rapport een aantal tegenstrijdigheden waar helaas geen duidelijk antwoord op gegeven kan worden. (Het blijft daardoor welles/nietes).
Zoals gezegd concludeert Berenschot dat de heer Loonen (wethouder Loonen) sinds zijn aantreden inzake het dossier Loobeekdal en in het bijzonder de gronddeal met het waterschap voor het overgrote deel gehandeld heeft in overeenstemming met de gedragscodes integriteit voor wethouders van de gemeente Venray en eventueel andere van toepassing zijnde wet- en regelgeving. Het is nu aan ons als Raad of we dat overgrote deel voldoende vinden of niet. Daarbij kijken wij, als Partij van de Arbeid, niet alleen naar de feitelijke toetsing, maar we maken daarbij ook een morele en een politieke afweging.
Wij zijn op de eerste plaats van mening dat je een combinatie van wethouderschap grondzaken met privé grootgrondbezit niet zou moeten willen. Zo’n combinatie kan wat ons betreft eigenlijk niet. Wethouder Loonen zou ook beter moeten weten. Door zijn jarenlange ervaring kon hij weten dat die combinatie (uiteindelijk) vragen op zou gaan roepen. Hij is daar in 2014 en in 2018 ook op gewezen en hij heeft daarbij aangegeven dat hij zich dat bewust was.
M.b.t. de gronddeal in het Loobeekdal zouden ook bij wethouder Loonen alle alarmbellen moeten zijn gaan rinkelen. Je bent nu eenmaal 24/7 wethouder van een gemeente, en al probeer je nog zo transparant mogelijk te zijn, het is bijna onvermijdelijk dat er uiteindelijk vragen m.b.t. belangenverstrengeling gesteld gaan worden. Dat had de heer Loonen kunnen verwachten en dat is uiteindelijk ook gebeurd.
Wij concluderen dat er zich in dit dossier een aantal risicovolle situaties hebben voorgedaan, waardoor naar onze mening op z’n minst de schijn van belangenverstrengeling is opgeroepen, en wat ons betreft is dat wethouder Loonen te verwijten.
Om die reden zullen we de aangekondigde motie van wantrouwen mee indienen.